نکوهش ریا و تظاهر در دیوان حافظ

ساخت وبلاگ

از نگاه حافظ  آدمی دو گناه غیر قابل اغماض دارد: مردم آزاری و ریاکاری ! در ارتباط با آزار خلق گوید:

آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است      با دوستان مروت با دشمنان مدارا

                                                                                                    غزل:5

 فرض ایزد بگزاریم و به کس بد نکنیم               وان چه گویند روا نیست نگوییم رواست

                                                                                                       غزل:20

 مباش در پی آزار و هر چه خواهی کن            که در شریعت ما غیر از این گناهی نیست

                                                                                             غزل:76

و:

چنان بزی که اگر خاک ره شوی کس را           غبار خاطری از رهگذار ما نرسد

                                                                                           غزل:156

در ارتباط با ریا و تظاهر نیز حافظ در موارد نسبتا پرشمار و عدیده ای به تزویر و ریاکاری اشاره نموده که از جمله آنها عبارتند از: 

 دلم ز صومعه بگرفت و خرقه سالوس                 کجاست دیر مغان و شراب ناب کجا

                                                                                                 غزل:2

حافظا می خور و رندی کن و خوش باش ولی              دام تزویر مکن چون دگران قرآن را

                                                                                                        غزل:9

در میخــــــانه ببستند خـــدایا مپسند              کـــه در خانه تزویر و ریا بگشایند

                                                                                                    غزل:202

مي خور که شيخ و حافظ و مفتي و محتسب             چون نيک بنگري همه تزوير مي کنند

                                                                                                     غزل:200

دور شو از بـرم ای واعظ و بیهـــوده مگوی             من نه آنم که دگر گوش به تزویر کنم

                                                                                                    غزل:347

می خور که صد گنــــاه ز اغیار در حجاب               بهتر ز طاعتی که به روی و ریــا کنند

                                                                                                     غزل:196

خوش می کنم به بـــاده مشکین مشام جان             کــز دلق پوش صومعه بوی ریا شنید

                                                                                                  غزل:243

بشارت بــــر بــــه کـــوی می فروشان              کـــه حـــافظ تـوبه از زهد ریا کرد

                                                                                                     غزل:130

ز خــــانقاه به میخـــانه می‌رود حـــافظ              مگـــر ز مستی زهد ریا به هوش آمد

                                                                                                      غزل:175

ریا حلال شمارند و جــام بـــاده حــــرام             زهی طریقت و ملت زهی شریعت و کیش

                                                                                                غزل:منسوب به حافظ

گر چه بر واعظ شهــر این سخن آسان نشود              تا ریـــا ورزد و سالوس مسلمان نشود

                                                                                                       غزل:227

 باده نوشی که در او روی و ریایی نبود           بهتر از زهدفروشی که در او روی و ریاست

                                                                                                 غزل:20

ما نه رندان ریاییم و حریفان نفاق                آن که او عالم سر است بدین حال گواست

                                                                                                          غزل:20

زاهد ظاهرپرست از حال ما آگاه نیست          در حق ما هر چه گوید جای هیچ اکراه نیست

                                                                                                  غزل:71

بر در میخانه رفتن کار یکرنگان بود            خودفروشان را به کوی می فروشان راه نیست

                                                                                                      غزل:71

ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز            مست است و در حق او کس این گمان ندارد

                                                                                                 غزل:126

صوفی نهاد دام و سر حقه باز کرد                   بنیاد مکر با فلک حقه باز کرد

                                                                                          غزل:133

واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند      چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند

                                                                                                 غزل:199

 حافظ مکن ملامت رندان که در ازل               ما را خدا ز زهد ریا بی‌نیاز کرد

                                                                                            غزل:133

 گر چه بر واعظ شهر این سخن آسان نشود        تا ریا ورزد و سالوس مسلمان نشود

                                                                                                 غزل:227

اگر به باده مشکین دلم کشد شاید                     که بوی خیر ز زهد ریا نمی‌آید

                                                                                                  غزل:230

 ترسم که روز حشر عنان بر عنان رود            تسبیح شیخ و خرقه رند شرابخوار

                                                                                                 غزل:246

 احوال شیخ و قاضی و شرب الیهودشان         کردم سؤال صبحدم از پیر می فروش

 گفتا نه گفتنیست سخن گر چه محرمی          درکش زبان و پرده نگه دار و می بنوش

                                                                                                   غزل:285

جام می گیرم و از اهل ریا دور شوم                    یعنی از اهل جهان پاکدلی بگزینم

                                                                                                   غزل:355

نشان اهل خدا عاشقیست با خود دار               که در مشایخ شهر این نشان نمی‌بینم

                                                                                                       غزل:358

مبوس جز لب ساقی و جام می حافظ             که دست زهدفروشان خطاست بوسیدن

                                                                                                 غزل:393

 آتش زهد و ریا خرمن دین خواهد سوخت         حافظ این خرقه پشمینه بینداز و برو

                                                                                                  غزل:407

 کردار اهل صومعه‌ام کرد می پرست                  این دود بین که نامه من شد سیاه از او

                                                                                                       غزل:413

 گفتی از حافظ ما بوی ریا می‌آید                      آفرین بر نفست باد که خوش بردی بوی

                                                                                                       غزل:485

+ نوشته شده توسط سیامک مختاری در سه شنبه بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۶ و ساعت 12:2 |
ازدواج و زندگی مشترک (2)...
ما را در سایت ازدواج و زندگی مشترک (2) دنبال می کنید

برچسب : نکوهش,تظاهر,دیوان,حافظ, نویسنده : farshiyaa2 بازدید : 96 تاريخ : پنجشنبه 2 شهريور 1396 ساعت: 23:53